Godsdienstkritiek

In zijn algemeenheid kan men zich verzetten tegen de denkbeelden van een autoritair politicus of staatsman die deze probeert op te dringen. Het regime evenals de sancties bij oppositie zijn echter toetsbaar en de reikwijdte van het optreden laat zich begrenzen bij leven.

Wie zich echter geconfronteerd ziet met een onzichtbaar ‘staatsman’ over wiens bestaan met geen zekerheid iets af te roepen valt, heeft het schijnbaar makkelijker: hij gelooft eenvoudig niet en verwerpt elke gedachte die deze politicus middels ‘goddelijke’ gezanten weet te verkondigen. Mogelijke sancties die om die reden kunnen worden tegengeworpen zijn verplaatst naar het ‘hiernamaals’.

Voor sommige religies ligt het echter niet zo eenvoudig. Als verweven met het leven sluit zij religie en staatsaangelegenheden als onlosmakelijk verbonden met elkaar in. Kritiek is hier tevens een staatsgevaarlijke onderneming, de politícus een ‘heilige’ en de sanctie is gebaseerd op majesteitsschennis.

Men kan dit in den aard op verschillende gronden afwijzen, wat overeind blijft is de schier beperkte dan wel apert afwezige ruimte oppositie te voeren. “Leve de godsdienstkritiek” is naar haar begrip dan ook geënt op het losgelaten idee van de eenheid tussen kerk en staat. Zolang de ‘profeet’ niet tot menselijk proporties wordt teruggebracht en het 'opperwezen' zijn invloed niet beperkt tot het privé-domein, is vruchtbare kritiek inderdaad een illusie.